Страница:Институции Гая (1891).djvu/440

Эта страница была вычитана
[IV, 32.
394
В самом деле, когда стороны обращаются к суду центумвиров, то предварительно совершается сакраментальная формула перед городским или иностранным претором. Но по поводу угрожающей опасности никто не желает предъявлять иска посредством торжественной формулы, а скорее обязывает своего противника в силу стипуляции, предъявленной в эдикте. Это право гораздо удобнее и совершеннее. Посредством задержания вещи —————— явствует.
^1) Гефтер читает: praetorem pro parte. Гушке предлагает: pro re damni vero; правильнее казалось нам читать: apud praetorem urb. vel peregrinum; propter damnum vero etc.
^2) По преторскому праву, на место процесса per legis act. был введен не формулярный процесс, а процесс extra ordinem, в котором при помощи преторского авторитета установлялось обеспечение посредством стипуляции (обещание возмещения убытков).
^3) Дюбоа: itaque et.
^4) Ср. примечание Гушке (V): In hac pag., quae omnino legi non potuit, Gaius dixisse videtur, per pignoris quoque capionem (quae an legis actio esset, dubitabatur § 29) in his causis, quae ad ius sacrum pertinerent (§ 28), actionem sublatam quidem plerisque non videri (sive quod in lege Aebutia et duabus Iuliis exceptum erat S. Q. S. S. E. Q. (V.) I. N. S. R. E. H. L. N. R. (Valer. Prob. 3) sive quod eae legis actiones generaliter sustulerant, et haec an legis actio esse, quaerebatur); sed et in his causis solere homines tantum aut civili velat venditi vel locati aut praetoria formula uti, quae ad legis actionem expressa esset. Eiusmodi vero formulas etiam necessario praetorem post sublatas legis actiones in his causis dedisse, iu quibus antiquiores leges non obligationem (velut his verbis: dare debeto, damnas esto) sed legis tautum actionem couetituerant (ex. gr. §§ 22. 24). itaque eam rem hic exposuit, cuius causa ad explicandum legis actionum ius § 10. digressus erat.